Tag Archives: Apps

Autisme Apps deel 2

By | |
3 Comments

Een selectie van autisme apps.

In de relatief zeer korte tijd dat er smartphones en tablets bestaan, zijn er al talloze apps voor deze apparaten ontwikkeld en op de markt gebracht. Dat geldt niet alleen voor apps voor algemeen gebruik, maar zeker ook voor apps die voor specifieke toepassingen zijn ontwikkeld, zoals apps voor gehandicapten. Een belangrijke categorie hiervan is apps voor mensen met een autismespectrumstoornis (ASS).

Intussen is de situatie rond de apps bijna onoverzichtelijk geworden. Voor de iPad alleen al bestaan er meer dan 600 apps en ook voor de andere platforms, zoals Andriod, wordt druk ontwikkeld. Veel apps zijn trouwens beschikbaar voor meerdere besturingssystemen. In dit artikel proberen we een overzicht te maken van de soorten apps gericht op autisme die op de markt zijn.

Grofweg zijn de apps voor mensen met een ASS onder te verdelen in tien categorieën. De eerste drie categorieën zijn zogenoemde AAC-apps. AAC staat voor Augmentative and Alternative Communication. De Nederlandse term hiervoor is Ondersteunende en Alternatieve Communicatie, maar verwarrend genoeg wordt de afkorting van de Engelse term gebruikt. Het is een parapluterm voor alle aandoeningen waarbij op een of andere manier sprake is van een stoornis in de communicatie, hetzij door een lichamelijk defect – in het spraakorgaan, hetzij een stoornis in de hersenen – aangeboren of als gevolg van bijvoorbeeld een beroerte.

Van iedere categorie geven we wat voorbeelden van apps in andere talen en als het even kan ook in het Nederlands.

1. Knoppen en veelgebruikte zinnen
Deze apps bieden de gebruiker de mogelijkheid pagina’s met knoppen te maken. Elk Plaatje is een knop waarmee een audioclip afgespeeld wordt.
Bijvoorbeeld: Quick Talk AAC, € 13,99 voor iPad en Android. Deze app “geeft een stem aan diegenen die niet zelf kunnen spreken”.

2. Plaatjes selecteren uit categorieën
Met deze apps kan je categorieën plaatjes samenstellen, meestal met geluid. De gebruiker kiest een categorie en daarbinnen een plaatje.
Bijvoorbeeld: Click n’ Talk, € 2,69 voor iPad. Voegt tekst en geluid toe aan plaatjes en biedt de mogelijkheid die in fotoalbums te ordenen.
HelpTalk, gratis voor Android. Deze app combineert plaatjes en tekst en kan automatisch tekst omzetten in geluid.

3. Zinnen maken met plaatjes
Met deze apps kan de gebruiker zelf zinnen samenstellen aan de hand van samenhangende plaatjes uit verschillende categorieën. Bijvoorbeeld: Spubble Lite, gratis voor iPhone en iPod. Vormt zinnen met behulp van plaatjes; 160 voorgeprogrammeerde zinnen.
iToucan Talk, gratis voor Android. Doet hetzelfde, heeft 7000 plaatjes.

4. Geavanceerd
Dit zijn wat geavanceerdere apps die in wezen de functionaliteiten van de andere categorieën combineren.
Bijvoorbeeld: TalkTablet NEO, € 69,99 voor iPad en Avaz For Autism, € 75,- voor Android. De iPad-app maakt gebruik van stemmen in verschillende talen: Engels, Duits, Spaans, Zweeds, Deens, enzovoort. Zelfs Fins is vertegenwoordigd, maar geen Nederlands.
De gratis Niki Talk die voor alle platformen beschikbaar is, voegt bovendien ondersteuning via internet toe en is wél ook in het Nederlands beschikbaar.

5. Planning aan de hand van plaatjes en sociale situaties
Deze apps vormen een beetje een overgang tussen de AAC-apps en de meer geavanceerde apps. Met de plaatjes in deze apps kan de gebruiker schema’s maken voor de planning voor zijn werkzaamheden of van sociale situaties.
Bijvoorbeeld: Work System, € 0,89 voor iPad, iPhone en iPod. Is ook beschikbaar in het Nederlands. Dat geldt ook voor PictogramAgenda voor Android, dat gratis is.

6. Emoties
Deze apps geven beschrijvingen van emoties en plaatjes van gezichtsuitdrukkingen. Hiermee kan de gebruiker onder andere het herkennen van emoties oefenen.
Bijvoorbeeld: Emphatic Android, een gratis Nederlandse app voor Android. Touch and Learn – Emotions is ook gratis en voor alle Appleplatform, maar wel in het Engels.

7. Sociaal gedrag
Deze apps tonen de gebruiker correct of wenselijk sociaal gedrag en vaardigheden. De presentatie is altijd multimediaal.
Bijvoorbeeld: Social Adventures, € 17,99 voor Apple biedt 44 verschillende sociale situaties, waaronder hoe om te gaan met humor. De Android-app Toilet Sequence ASD, € 1,60, komt met aparte versies voor jongens en meisje. Ze laten de gebruiker kennis maken met alle handelingen voor een correct toiletgebruik.

8. Spelletjes
Deze apps zijn bedoeld om er plezier aan te beleven, maar hebben wel een educatieve inslag, vaak ook om de fijne motoriek of het maken van oogcontact te oefenen.
Bijvoorbeeld: Eye Contact Zoo, € 2,39 voor iPhone en iPod is bedoeld om het maken van oogcontact te oefenen. Spot the Difference, € 0,69 is voor Android. De naam zegt het al: zoek de verschillen.

9. Gesproken en geschreven taal
Deze apps helpen bij de taalontwikkeling. Sommige zijn niet meer dan woordkaartjes met geluid, maar andere bieden oefeningen in woordkennis of zelfs het vormen van zinnen. Een subcategorie hiervan zijn de apps die helpen bij spraakproblematiek, zoals uitspraak. Uiteraard is hier de gebruikte taal essentieel.
Bijvoorbeeld: Abilipad, € 15,99 voor iPad dat ook in het Nederlands beschikbaar is. Met Silly Songs, € 3,80 voor Android maken kinderen via liedjes kennis met specifieke uitspraakproblemen. Deze app is in het Engels.

10. Planners en schema’s
De bovenstaande categorieën zijn voornamelijk gericht op kleinere kinderen. Ook voor volwassenen met een ASS zijn er echter allerlei apps die hen helpen met het structureren en vormgeven van hun leven.
Bijvoorbeeld: de OVcoach is een in Nederland ontwikkelde app voor iPad, iPhone en Android waarmee makkelijk de reis met het openbaar vervoer gepland kan worden.
De Studeercoach voor de iPod is onlangs uitgetest door een aantal studenten van de Hogeschool Arnhem en Nijmegen.
De gratis Engelstalige studieplanner voor het Appleplatform, inClass, heeft een aantal functies die erg nuttig zijn voor studenten met autisme.

Autisme Apps Deel 1

By | |
Leave a comment

Autisme Apps Deel 1

Met de komst van de computer hebben gehandicapten een heel scala aan hulpmogelijkheden tot hun beschikking gekregen. Zo heeft ieder operating system, of het nu Windows is, Apple of welk ander systeem ook, wel ingebouwde hulpmiddelen voor mensen met een handicap. Het gemak dient immers de (autistische) mens. Maar deze hulpmiddelen zijn voornamelijk bedoeld om het computergebruik zelf toegankelijker te maken, zoals de mogelijkheid om letters op het scherm te vergroten of de mogelijkheid de computer met slechts één hand te bedienen.
Daarnaast zijn ook hulpmiddelen geïntroduceerd die echt bedoeld zijn om de kwaliteit van het leven van gehandicapten en mensen met een vorm van autisme met behulp van de computer te verbeteren of te veraangenamen. Bekend zijn de spraakgenerators die tekst voorlezen met een mechanische stem of de brailleleesregel op het toetsenbord. Verder de geavanceerde apparatuur die reageert op subtiele oogbewegingen en die daarmee robots aanstuurt die handelingen kunnen verrichten.

Smartphones en Tablets
Met de komst van de smartphones en tablets zijn de mogelijkheden tot hulpmiddelen voor gehandicapten alleen nog maar uitgebreid. Al was het maar, omdat die apparaatjes klein zijn en makkelijk mee te nemen. Met een paar eenvoudige programmaatjes, de zogenoemde apps, kunnen gehandicapten al heel veel op een tablet.
Iemand die als gevolg van een herseninfarct lijdt aan afasie – het verlies van het spraakvermogen – kan vrij eenvoudig gebruik maken van de spraakfunctie van zo’n apparaat. Of hij kan met een schetsapp een tekeningetje maken. En met behulp van Google maps kan hij gewoon aanwijzen waar hij naartoe wil.
Het wordt natuurlijk nog mooier als de gehandicapten ook gebruik kunnen maken van apps die speciaal voor hun handicap zijn ontwikkeld. Dan verbetert in veel gevallen de kwaliteit van het leven zeker.
Je kunt wel stellen dat met de komst van de tablets en smartphones de hulpmiddelen voor veel meer gehandicapten binnen handbereik zijn gekomen. Want de hierboven genoemde toepassingen vervangen vaak voor een luttel bedrag de al veel langer bestaande en vaak heel dure computersystemen.

Apps afgestemd op de handicap
Het zal de meeste mensen wel al gauw duidelijk zijn waarom bepaalde apps voor blinden, doven en slechthorenden of mensen met een spraakstoornis nuttig zijn. En ook zal er weinig uitleg nodig zijn om aan te geven welke app voor welke handicap geschikt is. Voor de wat minder in het oog springende handicaps zoals bijvoorbeeld autismespectrumstoornissen (ASS) is dat vaak wat lastiger. Toch zijn er nu alleen al voor de iPad meer dan 600 apps te vinden, die zich specifiek op mensen autisme, PDD NOS of een andere stoornis uit het autistische spectrum richten.
Er zijn apps waarmee kinderen met klassiek autisme kunnen tekenen om op die manier hun gevoelens te uiten. En er zijn apps waarbij ze spelenderwijs leren om meer sociaal te zijn.
Ook voor kinderen zijn er apps die hen helpen te praten over hoe hun dag is geweest. Er is bijvoorbeeld een Engelstalige app waarmee de kinderen uitgelegd wordt hoe ze kunnen reageren op vragen die beginnen met who, what, when, where, why, en how. Het is waarschijnlijk een kwestie van tijd dat deze app ook in het Nederlands beschikbaar komt.
Voor de autistische adolescenten en jongvolwassenen wordt gewerkt aan apps die hen helpen bij het doen van hun huishouden of het koken van hun avondeten.
Veel volwassenen met het syndroom van Asperger of PDD NOS hebben problemen met de planning van hun studie, werk of zelfs hun sociale leven. Apps die hen op gezette tijden herinneren aan hun taken, kunnen dan voor hen ook zeer nuttig zijn. Dat gaat dan wel wat verder dan een paar taken opslaan in de elektronische agenda op de smartphone.
Ook voor deze groepen zijn speciale apps op te markt die zij in allerlei situaties kunnen raadplegen om te zien hoe ze hier nu weer het beste op kunnen reageren. Er is ook een app die helpt bij het reizen met het openbaar vervoer en die uitkomst geeft als er iets mis gaat.

Toekomst
In de korte tijd van het bestaan van smartphones en tablets is al een groot assortiment aan hulpmiddel-apps ontwikkeld die mensen met verschillende soorten handicaps helpen in het omgaan met hun handicap. We staan nog aan het begin; de ontwikkeling is zeker nog niet afgelopen. Het is echter moeilijk om te voorspellen waar het met deze apps heen gaat. Of misschien moeten we liever zeggen, deze hulpmiddelen. Waarschijnlijk zijn de apps op smartphones en tablets net zo tijdelijk als eerdere computertoepassingen dat waren.
Er bestaan nu al chips die in het lichaam kunnen worden aangebracht om de gevolgen van de handicap naadloos te verhelpen. Een op het zenuwstelsel aangesloten mechanische hand die net zo reageert als een echte hand, of cochleaire implantaten die een doof geboren kind kunnen laten horen.
Van daaruit lijkt het een kleine stap om een toepassing in te bouwen waarmee je alleen door te denken, dingen op een chip kunt opslaan. Een elektronische agenda in je hoofd, dus. Op die manier heb je in de toekomst niet eens een apparaat als een smartphone of tablet meer nodig.

Klik hier om Deel 2 van Autisme Apps te lezen.