PDD-Nos, een gave of een beperking?

PDD-NOS, een gave of een beperking?

Op die vraag kan ik heel kort zijn; het is een gave.
Vroeger zag ik heel anders. Ik heb mij vroeger als kind anders gevoeld dan anderen maar wist niet waarom. Ik vervloekte mijzelf want ik wilde niet anders zijn, ik wilde niet buiten de boot vallen. Dit zorgde er voor dat ik steeds meer terug trok in mijn eigen wereld.
Ik had veel moeite met plotselinge veranderingen. Als het van tevoren niet bekend was waar we naar toe gingen, hoe laat en wie daar allemaal zouden zijn raakte ik altijd in paniek. Aan het begin uitte ik die paniek door veel te vragen zodat ik gerustgesteld werd, maar leerde dat op den duur af omdat mijn ouders hier natuurlijk gek van werden. Ik kreeg te horen dat ik niet moest zeuren. Ze zagen dit als aanstellerij. Ik geloofde dat natuurlijk, wat moet je anders als kind, en probeerde me uit alle macht aan te passen aan alles en iedereen. Gelukkig kon ik vaak vluchten in mijn eigen innerlijke wereld.
Wat ik toen nog niet wist is dat dit een kenmerk is van PDD-NOS. Zonder die innerlijke wereld had ik niet kunnen vluchten en overleven. Het heeft me ook gevormd tot wie ik nu ben. Een creatief persoon met een grote levendige fantasie met veel oog voor details.

Gelukkig heb ik nu ook een zoon met PDD-NOS. Hierdoor ben ik erachter gekomen dat ik dit ook bezit.
Ik leer veel van zijn gedrag omdat hij me een spiegel voor houdt. Veel zaken uit mijn verleden vallen op z’n plek. Ik begrijp nu waarom ik vroeger de dingen deed waarop ik ze deed.
En doordat ik me door die problematiek goed kan in leven in de belevingswereld van mijn zoon kan ik hem op zijn beurt ook helpen.

Meer weten over PDD NOS? Boekentip!

Natuurlijk heeft alles ook een keerzijde, maar ik zie nu veel meer de sterke kanten die PDD-NOS met zich mee brengt.
De voordelen van PDD-NOS, zoals een grote innerlijke belevingswereld en de behoefte aan structuur, zag ik vroeger als nadeel. Nu niet meer. Het zorgt ervoor dat ik mijn fantasie sterk heb kunnen ontwikkelen en ik erg creatief ben geworden in het oplossen van problemen.
Ook voor mijn zoon is die rijke innerlijke belevingswereld een belangrijk hulpmiddel. Hier kan hij de dagelijkse dingen beter verwerken. Zaken als dagelijkse structuur, afspraken en gevoelens kan hij zo beter op een rijtje krijgen.
Ook is het een soort ‘oefenruimte’ of een laboratorium. Hier kunnen we de dingen die we willen doen eerst repeteren en in theorie uit proberen. Dit heeft te maken met onze sterke behoefte aan structuur en veiligheid. Wel hebben we hierdoor het grotere geheel beter in beeld.
Het gevaar hiervan is wel dat hij, net als ik, hierdoor de realiteit soms uit het oog verliest en teveel in die innerlijke wereld blijft. We moeten leren hier een goede balans in te vinden.
Een belangrijk voordeel van PDD-NOS is ook een sterk ontwikkeld oog voor detail.
Om een voorbeeld te geven; Toen ik vroeger met mijn zoon regelmatig boswandelingen ging maken vertelde hij vaak welke beestjes hij allemaal zag. ‘kijk, een tor!’ riep hij dan. Dan moest ik heel goed kijken en soms zelfs bijna met mijn neus op de grond gaan liggen om het minuscule beestje te kunnen zien. Goh, wat een goede ogen heeft hij, dacht ik dan. Nu weet ik dat dit sterke oog voor detail ook een voordeel is van onze problematiek.
Ik maak hier zelf ook iedere dag gebruik van in mijn werk als aardewerk specialist. Oog voor detail is hierin onmisbaar.
Een ander voordeel is het duidelijk en direct kunnen denken. Omdat we sterk behoefte hebben aan structuur weten we meestal ook precies wat we nodig hebben. Helaas is het voor ons wel moeilijk om dit ook aan anderen duidelijk te maken.
En omdat we behoefte hebben aan structuur weten we meestal precies waar iets ligt. Dit wordt anders als je samenwoont met iemand die dit niet nodig heeft. Dit kan dan nog wel eens frustratie opleveren.

Het lijkt erop dat er tegenwoordig veel meer mensen zijn met deze gave.
Ik weet dat dit niet het geval is. Vroeger zullen er veel mensen bestaan hebben die PDD NOS hebben gehad.
Zo zijn er in het verleden veel beroemde mensen geweest die moeite hebben gehad met de sociale omgang, en in het bezit zijn geweest van een grote fantasie en daarnaast veel oog voor detail hebben gehad.
Zonder dergelijke mensen zou de wereld er een stuk saaier hebben uitgezien…

Autisme en werk, tips voor de werkgever

Autisme en werk, tips voor de werkgever

Voor mensen met autisme is het een stuk moeilijker om een baan te vinden. Veel werknemers nemen niet graag iemand aan met autisme, vaak komt dit voort uit onwetendheid. Werkgevers weten over het algemeen niet veel over autisme, laat staan dat ze weten hoe er mee om te gaan. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat slechts 29% van de mensen met autisme een reguliere baan heeft. Hoog tijd dus om te laten zien dat dit wel degelijk anders kan.

Een handicap wordt een kwaliteit

De gedragskenmerken van mensen met autisme worden vaak gezien als een handicap, maar wat als die gedragskenmerken op de juiste manier worden ingezet? Dan is het ineens geen handicap meer maar wordt het een kwaliteit die heel goed inzetbaar zijn op de arbeidsmarkt. Oog voor detail, zeer goede concentratie en stiptheid zijn misschien wel de bekendste van deze kwaliteiten, maar de lijst is nog veel langer. Veel mensen met autisme hebben een zeer goede concentratie en kunnen uitstekend rekenen, anderen zijn misschien heel erg handig met een computer of kunnen goed schrijven. Het zou zonde zijn als deze talenten niet optimaal benut zouden worden op de arbeidsmarkt en toch gebeurd dit niet vaak genoeg. Er komen steeds meer projecten die het mogelijk maken om mensen met autisme aan een goede reguliere baan te helpen. Door middel van begeleiding door een jobcoach, van zowel de werknemer als de werkgever komen de twee nader tot elkaar en ontstaat er meer begrip en uiteindelijk resulteert dat in heel veel waardering voor de werknemer. Er is namelijk bijna geen loyalere werknemer dan iemand met autisme. Dit komt door nog zo’n gedragskenmerk die vaak als een handicap wordt gezien, namelijk dat zij niet van verandering houden. Iemand met autisme zal daardoor minder snel van baan verwisselen en daarmee is al de energie die een werkgever in zijn werknemer stopt het zeker waard.

Voor elke kwaliteit is er een baan

Welke baan precies bij iemand met autisme past is natuurlijk afhankelijk van zijn of haar kwaliteiten en het karakter. Deze regel is niet anders dan bij mensen zonder autisme alleen zijn de kwaliteiten die mensen met autisme hebben veel beter ontwikkeld. Oog voor detail is een goed voorbeeld van een kwaliteit die eigenlijk bij alle mensen met autisme aanwezig is. Daar zijn genoeg banen bij te vinden zoals werken bij een cameratoezichtcentrale, maar ook controlerend werk als het controleren van jaarcijfers. De mensen die goed in rekenen zijn zouden perfect passen in de financiële sector. Wanneer je bijvoorbeeld als boekhouder werkt is dit toch een kwaliteit die heel erg belangrijk is. Iemand met autisme die heel erg handig met de computer is, kan een leuke baan zoeken in de IT-branche, als systeembeheerder of misschien als ontwikkelaar van computersoftware. Over het algemeen kiezen de meeste mensen met autisme voor een computer gerelateerde baan maar ook alle wetenschappelijke beroepen als bijvoorbeeld onderzoeker en banen als schrijver, technisch tekenaar of werken in een archief kunnen bij iemand met autisme passen. Voor de meeste autisten geldt dat zij liever niet in groepsverband werken maar ook dan is er in de voorgenoemde beroepen een goede en vooral leuke baan te vinden.

Werkgevers die gebruik maken van mensen met autisme

Gelukkig zijn er verschillende ondernemers die al wel ingezien hebben dat mensen met autisme perfecte werknemers kunnen zijn. Passwerk (Antwerpen) is hier een mooi voorbeeld van. Dit software bedrijf heeft namelijk uitsluitend test engineers met autisme in huis. Ook in Nederland zijn er verschillende ondernemers die met mensen werken die een vorm van autisme hebben. Autitalent is bijvoorbeeld een ondernemer die mensen met autisme inzet voor het digitaliseren van archieven zoals die van een gemeente. Dit blijkt een succes te zijn en nu wil Autitalent ook gaan proberen om mensen met Autisme in te gaan zetten in de financiële sector. Het gaat daarbij vooral om de routine klussen zoals het scannen, inboeken en controleren van facturen en het verwerken en controleren van financiële gegevens. Ook Specialisterren, NoXqs en A-factory werken met mensen die autisme hebben. Deze ondernemers richten zich op het testen en ontwikkelen van software en applicaties. Omdat mensen met autisme visueel heel sterk zijn, heel geconcentreerd kunnen werken en op details zijn gefocust zijn zij uitermate geschikt om als software testers aan de slag te gaan. ATC4ITC gaat zelfs nog een stapje verder mee, dit is namelijk een trainingscentrum en zij bieden de mensen met autisme een opleiding. Tijdens deze opleiding kan men opgeleid worden tot test engineer. Als de opleiding van ongeveer 6 maanden en een praktijkstage van 3 maanden zijn afgerond krijgt de kandidaat de mogelijkheid om bij het bedrijf als software tester aan de slag te gaan. Zij krijgen dan een jaarcontract waarbij er met de uren rekening wordt gehouden met de productiviteit van de werknemer en wat hij of zij qua hoeveelheid werk aankan. Naast deze ondernemers zijn er verschillende projecten die het mogelijk maken dat mensen met autisme een goede baan vinden en die ook kunnen behouden door voor goede begeleiding te zorgen.

Tips voor de werkgever

Wanneer mensen met autisme een baan hebben gevonden moeten zij beslissen om te vertellen dat zij autisme hebben. Vaak durven zij dit niet omdat men bang is om anders behandeld te worden of dat bepaalde taken of opdrachten niet meer gegeven worden. Toch is het goed om het juist wel te vertellen. Het kan voor iemand met autisme een opluchting zijn om het te vertellen en tevens kan de werkgever hier rekening mee houden. Veel werknemers zijn bereid om voor aanpassingen te zorgen, zodat iemand met autisme zijn werk goed kan doen. De aanpassingen die de werkgever zou kunnen doen zijn per persoon verschillend. Alle mensen, dus ook mensen met autisme hebben een ander karakter en verschillende eigenschappen, maar het zijn meestal kleine aanpassingen die gemakkelijk te realiseren zijn. Veel mensen met autisme hebben snel last van prikkels en hebben er daarom baat bij wanneer er een rustige werkplek gecreëerd wordt. Wel moet er op gelet worden dat dit niet overdreven wordt en dat de werknemer zich buitengesloten gaat voelen. Ook is het erg belangrijk dat er een vast aanspreekpunt is zodat het duidelijk is bij wie hij of zij moet zijn wanneer er een probleem of een vraag is. Duidelijke afspraken, een vaste dagindeling is een punt wat zeker niet vergeten mag worden. Mensen met autisme houden niet van klusjes tussendoor of een aantal taken krijgen met de mededeling: “kijk maar wanneer je wat doet.” Iemand met autisme wil graag weten wat er gaat gebeuren, met wie dat moet gebeuren, wanneer, waar en wat er daarna gaat gebeuren. Duidelijkheid en structuur. Wanneer deze aanpassingen goed en consequent worden toegepast zal de werkgever zien dat een werknemer met autisme altijd werk van zeer hoge kwaliteit aflevert en waarschijnlijk vele malen sneller dan een werknemer zonder autisme.

Sterke kwaliteiten van mensen met autisme

Autisme heeft net als alles ook een keerzijde. Een mooie en sterke kant die vele ontwikkelings mogelijkheden kent. Een liefdevolle en humoristische kant en zeker ook een kwalitatieve kant die succesvol benut kan worden.

Sterke kwaliteiten zijn bijvoorbeeld:
• Stiptheid
• Perfectionisme
• Oog voor detail
• Doorzetters
• Harde werkers
• Goed geheugen
• Rekenwonders
• Goede schrijvers
• Uitstekende computervaardigheden
• Hoog verantwoordelijkheidsgevoel
• Goed in feiten en regels
• Uitstekende tekenaars of kunstenaars
• Muzikale wondertjes
• Logisch denken
• Goede puzzelaars
• Lange concentratie
• Hoge spierspanning

Ieder persoon is verschillend en heeft andere talenten. Zo geldt dat ook voor iemand met autisme. Niet alle sterke kanten zijn aanwezig en de sterke kant kan direct ook een grote valkuil zijn als daarin geen duidelijke begrenzing is aangegeven. Bij autisme is het namelijk zo dat er vele factoren een rol kunnen spelen. De randvoorwaarden zijn belangrijk om een bepaalde activiteit succesvol uit te kunnen voeren. In het artikelwerk en autisme gaan we hier verder op in.Onder deze randvoorwaarden verstaan we bijvoorbeeld de werkruimte, de omgevingsgeluiden, de tijdsdruk, algemene psychische en fysieke gemoedstoestand van de persoon met autisme, weersomstandigheden, de mate waarin bepaalde taken zijn afgebakend en beschikbaarheid van alle benodigde materialen.

Het is dan ook onmogelijk om uitspraken te doen over wat de persoon met autisme wel of niet zou kunnen doen. Het sociale aspect speelt uiteraard wel een rol. De persoon moet zijn talenten wel durven laten zien of horen en daar ook de ruimte voor krijgen. Deze sterke kanten zijn ook goed in te zetten bij het aanleren van nieuwe vaardigheden. Op school kan een sterke kant ingezet worden als beloning voor een activiteit of opdracht die wat moeilijker is voor het kind.

Enkele praktijkvoorbeelden waarin deze sterke kanten tot uiting komen:

• De jongen van acht jaar kan door zijn hoge spierspanning uitstekend balanceren.
Hij stapt op elke fiets, skateboard, turntoestel, touwbrug zonder problemen en
heeft er direct alle controle over.
• De tiener van 13 jaar is meermaals kampioen geworden in het oplossen van
puzzels en kubussen door zijn oog voor detail en logisch denken.
• De jonge vrouw is een topadvocaat doordat ze de wetten en regels heel concreet
weet toe te passen. Door haar uitstekende geheugen is ze ook altijd op de
hoogte en erg zelfzeker. Een eigenschap die een advocaat zeker ten goede komt.
• Iedereen kent wel de verhalen van de erg jonge kinderen die moeilijke
muziekstukken direct naspeelt. Dat kan zowel door het lezen van de muzieknoten
als ook door het gewoon naspelen als men het muziekstuk een keer heeft gehoord.
• Rekenwondertjes besteden na school niet veel tijd meer aan hun huiswerk en
toetsen. Het kan maar op een manier uitgerekend worden. Het logisch denken komt
hier sterk van pas.
• Spelling en grammatica hebben ook vaste regels waardoor de persoon met autisme
makkelijk foutloze teksten kan schrijven.

Dit zijn allen wat extremere voorbeelden. Naar het dagelijks leven toe zijn er ook vele voorbeelden die de sterke kanten van het autisme tot zijn recht laten komen.

• De kamer van de tiener is altijd netjes opgeruimd doordat alles een vaste
plaats heeft.
• Altijd op tijd verschijnen op een afspraak omdat dat nu eenmaal zo is
afgesproken.
• Computerspelletjes blijven leuk en voorspelbaar.
• Het jonge kind wat weer niet kan slapen is dolblij met een aflevering van de
Teletubbies die ze al ontelbaar veel keren heeft gezien.
• Een draad die in de knoop zit, is zo hersteld
• Prijswinnaars van moeilijke puzzels.
• Je weet waar je je kind kan gaan zoeken, omdat hij altijd dezelfde route naar
huis neemt.
• De radiozender staat altijd op dezelfde frequentie.

Waar het vooral omgaat, is dat men kijkt naar de mogelijkheden die er zijn. Je kunt blijven stilstaan bij de beperkingen en die je leven laten beheersen. Maar echt slim is dat niet. Draai het om. Kijk naar het positieve en haal eruit wat erin zit. Zelf doe je ook die dingen die je leuk vindt. Die dingen waar je goed in bent en waar je waardering voor krijgt.

Het krijgen van waardering is enorm belangrijk voor iedereen, maar zeker voor de persoon met autisme. Door die waardering uit te spreken geef je een bevestiging. Deze bevestiging heeft de persoon met autisme nodig om verder te kunnen met het volgende.